De geschiedenis van

Achlum

  Boerderij 17, De Terp
  De naam van deze vroeger vrij grote boerderij was de Terp en lag aan het korte onverharde weggetje van de Slachtedijk naar de Offenhuyserterp. Het was een kloosterboerderij.

In 1639 is door Eppe Eedes en dr. Meinsma de boerderij gekocht van Gedeputeerde Staten van Friesland. Hij werd toen bewoond door Doede Eppesdochter en was 85 pondemaat groot. Zoals we zagen was deze dr. Meinsma ook mede eigenaar van de boerderij Beneysten. Sake Siemons Tjepkema was in 1781 eigenaar en gebruiker. Hij deelde toen met de eigenaar van de Lijtse Pleats aan de grietman mee dat hij bereid was financieel mee te helpen tót het beroepen en onderhouden van een predikant.

In latere eeuwen ook in 1828 was de boerderij 65 pondemaat groot. In het midden van de vorige eeuw was het land in verschillende handen overgegaan en was de huizinge bewoond door 2 gezinnen.

We ontmoeten dan de bekende Achlumer namen Jan de Heer en Harm Klazes Wiersma. Het oude gebouw dat met de voorzijde aan de onver­harde weg naar de terp stond is in de dertiger jaren afgebroken en het nieuwe met de voorzijde naar de Slachtedijk gebouwd.

Het is vermoedelijk met de bewoning van de Offenhuysenterp, waar hij tegen aan staat, één der oudst bewoonde gebieden van Achlum, wat blijkt uit de vondst kortgeleden van twee bijna gave potten uit de vierde eeuw vóór Christus, in de terp H.

     
Stemkohieren 1698 en 1728
Stemkohier 1698 Achlum (Franekeradeel)
Stem nr. 17, aantal stemmen: 1

Zakelijk gerechtigden:
Wilke Fetses (FEITSES) (als gebruiker: Wiltie Fetses),
     eigenaar voor 13/32, gebruiker voor 't geheel;
     gereformeerd
Sytse (SIETSE) Claessen (KLASES) weduwe en haar dochter,
     eigenaar voor 5/16; gereformeerd
Claas (KLAAS) Jaspers, eigenaar voor 5/32; gereformeerd
Pytter (PIETER) Pytters (PIETERS), eigenaar voor 1/16;
     gereformeerd
Rinse Rinses kinderen, eigenaar voor 1/16
Opm. Curator: Jetse Rinses

Bron: Stemkohieren 1698, gedrukt op last van de Staten van
Friesland
   
Stemkohieren 1698 en 1728
Stemkohier 1728 Achlum (Franekeradeel)
Stem nr. 17, aantal stemmen: 1

Zakelijk gerechtigden:
Ybeltje (IEBELTJE) Wiltjes (WILKES) erven, eigenaar voor
     7/24
Burgemeester Sake Tjepkema, eigenaar voor 13/96
Thomas Saekes (SAKES), uit naam van zijn vrouw, eigenaar
     voor 17/32

Opm. Geen gebruiker vermeld

Bron: Stemkohieren 1728, gedrukt op last van de Staten van
Friesland (Leeuwarden 1730). Orig.: Toegang 5, inv. nr. 3288

   
    Noot GvdV: ik ontving van de heer Jan T. Anema de volgende aanvulling:

In de AdVD nr. 223 en 377 wordt de gebruiker/mede-eigenaar genoemd:
1511 "Ryaerd Aennema" is eigenaar van de state en 22 pm. (8 floreen) van het land, totale huurwaarde van de boerderij 20 flor. 9 st.;
1514 "Ryoerdt Anema heft sulve de statte ende de landen" t.w.v. 9 flor. 23 st., het totaal is gelijk gebleven op 20 flor. 9 st. maar aangevuld met 4 flor. buitendijkse landen.
De eerste vermelding is natuurlijk een copieerfout, de voornaam moet luiden Ryuerdt of Ryoerdt, zoals Ruurd toen veelal gespeld werd. De state was dus ongeveer 55 pm of 20 ha groot.
In het stemcohier 1640 heet de state 17 "Aenama", 85 pm. met huurwaarde 15 fl. 12 st., maar in 1700 [FC 18] weer 63 pm. met dezelfde huurwaarde.
AdVD kent u waarschijnlijk als de gebruikelijke afkorting van:
J.C. Tjessinga, De Aanbreng der Vijf Deelen van 1511 en 1514, 5 dln. (Assen 1942-1954).

     
   

< Terug naar overzicht Boerderijen

< Terug naar Inhoudsopgave

©Klaas van der Pol, Drachten 1987 - VanderVelde.Net